De menselijke toon

Summary

De moderne mens is een paradoxaal wezen dat - hoe rationeel ook - bij de diepste levensbeslissingen liever op het gevoel dan op de rede terugvalt. Hij doorziet de natuur wetenschappelijk, maar laat zich even graag door haar overweldigen. Hij kan (bijna) alles, maar weet niet of hij ook alles mág. In deze collegeserie laat Ger Groot zien welke filosofische ideeën de mens gevormd hebben tot het wezen dat hij nu is. In veel muziekwerken resoneren filosofische gedachten mee die deze ontwikkeling illustreren. Soms geschreven door componisten die zelf filosofen waren, zoals Rousseau en Nietzsche. Door gebruikmaking van diverse muziekfragmenten ontvouwt zich een muzikaal gedachtepanorama waarin we de hedendaagse mens langzaam geboren zien worden.



Inhoud
College 1. De dageraad van de moderne tijd
Hoofdstuk 1. Inleiding. waar komt de moderne mens vandaan?

Hoofdstuk 2. Het cogito

Hoofdstuk 3. Het machinale dier en de ontmaskering van de mens


College 2. Verlichting

Hoofdstuk 4. Lamettrie en de machine-mens

Hoofdstuk 5. Immanuel Kant. het Ik als illusie

Hoofdstuk 6. Rousseau en de tegencultuur


College 3. Romantiek

Hoofdstuk 7. Het abstracte subject

Hoofdstuk 8. Universaliteit en eigenheid

Hoofdstuk 9. Een veelvoud van culturen


College 4. De gesplitste rede

Hoofdstuk 10. Hegel en de geschiedenis

Hoofdstuk 11. Het sublieme

Hoofdstuk 12. Schiller, de speeldrift en het genie


College 5. Friedrich Nietzsche

Hoofdstuk 13. Zarathustra en de nieuwe mens

Hoofdstuk 14. Het dionysische

Hoofdstuk 15. De dood van God


College 6. Existentialisme

Hoofdstuk 16. Kierkegaard. de waarheid is in de subjectiviteit

Hoofdstuk 17. Authenticiteit en het absurde

Hoofdstuk 18. Sartre. de mens is een ‘niet’


College 7. De mens is geen God

Hoofdstuk 19. Sartres onbekommerde atheïsme

Hoofdstuk 20. Heideggers Dasein

Hoofdstuk 21. Luisteren en verstaan


College 8. Structuralisme en daarna

Hoofdstuk 22. Filosofie van de taal

Hoofdstuk 23. Foucault en de crisis van de menswetenschap

Hoofdstuk 24. Paul Ricoeur. het subject spreekt zich uit